DILI:Portavoz SIJK, Dr. Sergio Lobo husu ba públiku atu labele paniku ho mudansa númeru ema ne’ebé konfirmadu positivu COVID-19, tanba ema ne’ebé positivu laos transmisaun lokál maibé deportada husi rai liur.
DILI: Sala situasaun Sentru Integradu Jestaun Krize (SIJK), fó sai katak ema konfirmadu pozitivu ba Coronavirus (COVID-19), iha Timor-Leste aumenta tan ba ema na’in walu (8).
Portavoz SIJK, Dr. Sergio Lobo esplika katak, kuarta ohin (15/4), tuku 12;00, iha kazu foun positivu na’in rua (2) no dadus tersa horsehik nian (14/4) na’in neen (6), tanba ne’e total rejistradu ba kazu konfirmadu positivu iha Timor-Leste hamutuk na’in walu.
DILI: Prezidente Parlamentu Nasionál Arão Noe de Jesus Amaral hatete, Diretór Klinika Bairro-píte, matebian Dr. Daniel Murphy merese hetan kondekorasaun husi estadu Timor-Leste.
“Timor-Leste ita lakon figura importante ida ne’ebé durante servisu makaas liu desde tempu Indonezia too mate nia servisu no servi iha parte saúde nian,”dehan Arão, iha Parlamentu Nasionál, kuarta (15/04).
DILI:Hafoin mosu dizentendimentu entre pessoál saúde ho timor-oan ne’ebé iha kuerentina Hotel Katuas, maibé ikus mai ambulansia konsege evakua pasiente positivu COVID-19 na’in rua ba fatin izolamentu, Sentru Saúde Vera Crus Dili.
DILI:Maski seidauk kompleta loron 14 iha kuerentina tuir regras saúde mundiál nian, maibé timor-oan sira ne’ebé hela iha kuerentina ezijé hakarak sai husi fatin ne’e.
Pessoal Saúde ne'ebe lakohi publika nia identidade iha Kuerentina Hotel Katuas informa katak, timor-oan sira iha kuerentina ezijé hakarak sai husi fatin ne’e. Sira konsidera Hotel Katuas kontaminadu ho coronavirus (COVID-19, hafoin sira nia kolega na’in lima positivu COVID-19.
EUA: Presidente Estadu Unidos Amerika (EUA), Donald Trump, hatete, hatuun ona instrusaun ba nia fileira sira (parseiru sira) iha mundu atu hapara tiha apoiu fundus ba Organizasaun Saúde Mundiál (WHO-sigla inglesh), ne’ebé konsideradu failadu kombate coronavirus (COVID-19) hodi afeita ba ema barak mate.
DILI: Peskadór na'in neen (6) ne'ebé hala'o atividade peska iha tasi Ainaro motu iha tasi laran iha Sabadu (11/04), no to'o ohin loron foin hetan na'in ida, enkuantu na'in lima seluk seidauk hetan.
Sentru Integradu Jestaun Krize fó sai konseitu ida kona-ba kontaktu ligadu ho COVID-19.
Konseitu ne’e hodi ajuda abitante sira atu hatene lalaok transmisaun coronavirus (COVID-19 husi ida ba ema seluk, hodi redus paniku hasoru ameasa ne’e.
Portavoz Sentru Integradu Jestaun Krize dr. Rui Maria de Araújo halo klarifikasaun konseitu ne’e bainhira ema ida konfirmadu positivu, se deit maka konsidera hanesan kontaktu, presiza monitoriza ho atensaun.
KONFIRMADU:
Iha loron maluk hatudu sintomas too loron 14 hafoin hatudu sitomas, ne’e katak ema hotu ne’ebé konfirmadu tenki buka tuir kontaktu.
Tuir instrusaun Organizasaun Mundiál Saúde (OMS), tenki buka tuir nia kontaktu proxima ka besik ho ema ne’ebé konfirmadu
FRENTE A FRENTE (menus husi metru ida, durante minutu 15)
Ne’e katak bainhira ema ne’ebé konfirmadu hasoru malu ho menus husi metru ida no liu husi 15 minutus ne’e tama iha kategoria kontaktu, signifika ita presiza tau atensaun makaas.
KONTAKTU FIZIKU DIRETU:
Ne’e katak ema ne’ebé iha viazen hanesan ho transporte ida hanesan ho ema ida ne’ebé konfirmadu, sira ne’ebé hetan positivu ne’e uza transporte hanesan maka hamutuk 18 ne’ebé tama husi fronteira, mai ho nia motorista ida ho ajudante na’in rua, total hamutuk ema na’in 21, signifika sira ne’e tama iha kategoria kontaktu, tanba ida ne’e Ministériu Saúde halo akompañamentu detalladu depois hahú ona ezame lubuk ida no hahú hatudu rejultadu balun ona.
PRESTASAUN KUIDADU SAÚDE:
Ne’e katak ema ne’ebé halo prestasaun kuidadu saúde ba ema ne’ebé konfirmadu, maib’e bainhira nia halo prestasaun ho konsulta ka atendimentu, nia la uza ekipamentu do protesaun individuál, ne’e tama iha kontaktu.
KOABITASAUN:
Ne’e kritériu seluk katak ema ida halo kontaktu ho ema ne’ebé konfirmadu mak bolu abitasaun ka hela hamutuk iha uma ida.
FIZIKU DIRETU:
Ne’e katak ema ne’ebé kontaktu fiziku signifika kaer liman rei malu malu ka hakuak malu ho ema ida ne’ebé konfirmadu. Mesmu iha konfirmadu ida ita ita nia leet, ita atu hetan kontazen ida ne’e kiik.
DILI: Portavoz Sentru Integradu Jestaun Krize (SIJK) Rui Maria de Araújo klarifika katak timor-oan na’in lima (5) ne’ebé konfirmadu positivu COVID-19 halo viazen hamutuk ho karreta ida (bis Maliana) husi Fronteira,Batugade, iha loron 1 fulan-Abril 2020.
DILI:Ekipamentus ba prevensaun Coronavirus Deasses 2019 (COVID-19) iha Servisu Autonomu Medikamentus no Ekipamentus Saúde (SAMES) kontinua menus.
DILI: Atualizasaun surtu coronavirus (COVID-19), tersa ohin (14/4) aumenta kazu foun positivu na’in rua (2).
Tuir dadus Sentru Integradu Jestaun Krize (SIJK) katak, kazu iha Timor-Leste konfirmadu COVID-19 sa’e ba na’in neen (6) ona, na’in ida (1) rekuperadu no na’in lima (5) agora dadaun iha fatin izolamentu Vera Cruz Dili.
DILI:Partidu Kmanek Haburas Unidade Nasionál Timor Oan (KHUNTO) deklara kontinua apoiu VIII Governu Konstitusionál lidera husi Primeiru Ministru Taur Matan Ruak atu luta kombate COVID-19.
Tuir mai akompaña nota klarifikasaun Sekretariadu Unidade Informasaun Públika liu Sentru Media COVID-19, husi Gabinete Integradu ba Jestaun Krize akompanha ho di’ak tebes preokupasaun publiku nian iha Media Sosial relasiona ho “Bus Maliana” ne’ebé tula sidadaun sira husi Mota-Ain mai iha Dili, ba Kuarentena iha loron 01 fulan-abril 2020.
DILI: Sala situasaun Sentru Integradu Jestaun Krize (SIJK), fó sai ona katak ema ne’ebé maka sai pozitivu ba Corona Virus (COVID-19), iha Timor-Leste aumentan ba ema na’in haat.
Portavoz SIJK Odete da Salva Viegas informa, sidadaun sira ne’ebé konfinamentu obrigatoriu hamutuk ema na’in 643, iha Dili hamutuk na’in 524 no iha munisipiu hamutuk na’in 113. No iha konfinamentu voluntariu iha Dili hamutuk na’in ida, no iha munisipiu hamutuk na’in lima.