Deputadu PN Fiskaliza Programa UKL Featured

By Aquino Gomes Setembru 22, 2022 200
Deputadu sira iha Parlamentu Nasional. Foto:Dok/INDEPENDENTE. Deputadu sira iha Parlamentu Nasional. Foto:Dok/INDEPENDENTE.

DILI: Komisaun E Parlamentu Nasionál (PN) trasa ona planu hodi halo fiskalizasaun ba programa Uma Kbiit La'ek (UKL) ne'ebé governu implementa ona iha territóriu nasionál.

Prezidente Komisaun E, Francisco de Vaconcelos hateten, UKL ne'e Parlamentu Nasionál aprova orsamentu ne'ebé boot, halo uma liu 4.000 ba populasaun, kada suku uma sanulu (10).

Implementasaun UKL, nia haktuir, suku balun konsege ezekuta no balun seidauk ezekuta tanba populasaun ne'ebé iha direitu ba uma ne'e hela dook husi movimentu transporte.

"Nia hela iha fatin ne'ebé karreta mós labele liu no ita mós labele liu ba fatin ne'e. Tanba ne'e, mak komisaun presiza husu informasaun ba Ministériu Admistrasaun Estatal (MAE) no Programa Nasionál Dezenvolvimentu Suku (PNDS) atu ami ba haree," dehan Francisco, iha Parlamentu Nasionál, horisehik.

Komisaun halo ona aprovasaun deliberasaun ba fiskalizasaun ba UKL sira ne'e. Semana oin ba fatin Postu Luro, Munisipu Lautem tanba iha problema. Depois planu mós iha balun iha Baukau ne’ebé seidauk hotu tanba problema balun.

Nia reforsa, iha postu administrativu Laclubar iha mós suku rua kedas ne'ebé la konsege implementa, tanba governu ho populasaun liuliu PNDS seidauk iha solusaun ba fatin ne'ebé la'o ho distánsia dook.

"Populasaun priense duni no iha direitu atu hetan Uma Kbiit La'ek. Soké karreta labele lori sasán ba hodi halo uma," dehan nia.

Nia afirma, entaun opsaun ne'ebé komisaun sei bolu implementadór sira, atu osan ba selu badaen no osan konstrusaun nian tenke jere hodi mobiliza populasaun sira lori materiál sira konstrusaun nian hanesan rai-henek, kaleen, simente.

"Ita atu lalin de'it mós presiza ema, osan oituan de'it maibé nesesidade povu nian ne'e," tenik nia.

Molok ne'e, Ministru Administrasaun Estatál (MAE), Miguel Pereira de Carvalho hateten, iha tinan fiskál 2021, MAE liuhusi PNDS konstrui UKL hamutuk 1.254, ne’ebé nia progresu iha munisípiu hotu la’o di’ak no hetan apresiasaun boot husi komunidade rasik no hetan benefísiu direta.

Tan ne'e, iha tinan 2022, Governu liuhusi Ministéiru Finansa, aloka orsamentu besik tokon US$ 8 atu kontinua programa ne’e, maibé la to'o atu hala’o iha suku hotu-hotu, tanba ne’e redusaun 75% husi orsamentu ne'ebé aloka iha tinan ne'e.

"Deputadu sira propoen tan osan hamutuk $63,600.000 hodi MAE liu husi PNDS bele implementa Uma Kbiit La’ek iha 2022, aumenta uma 10 kada suku, nune'e Governu prontu atu implementa programa ida-ne'e," nia haktuir.

Lista ema kbiit laek ne'e, bazeia ba PNDS nia kritériu haat mak hanaesan, kondisaun uma, kondisaun ekonómia, jeografíkamente no kondisaun fiziku. Kondisuan hirak ne'e PNDS hatuur iha manual guia komunidade sira. é mak sai benefisiáriu elizivel ne'ebé konserteja tuir duni kondisaun ne'ebé mak iha.

Rate this item
(0 votes)
Last modified on Kinta, 22 Setembru 2022 20:10

Independente Digital TV