Alkatiri ‘Fó Lisensa’ ba PR Horta Vizita Ro Haksolok Featured

By Cristina Ximenes Outubru 31, 2022 250
Eis Prezidente Autoridade Rejiaun Administrativu Espsial Okusse-Ambeno, Mari Alkatiri. Foto:Dok/INDEPENDENTE. Eis Prezidente Autoridade Rejiaun Administrativu Espsial Okusse-Ambeno, Mari Alkatiri. Foto:Dok/INDEPENDENTE.

DILI: Eis Prezidente Autoridade Rejiaun Administrativu Espsial Okusse-Ambeno, Mari Alkatiri, fó ‘lisensa’ ba Prezidente Repúblika José Ramos Horta atu hala’o vizita ba fatin ro Haksolok iha Portugal.

Atual Sekretariu Jeral partidu Fretilin ne’e hato’o kestaun ne’e bainhira hasoru-malu ho PR Horta loron ida molok Xefe Estadu hala’o viajen ba Portugal.

"Ró Haksolok rezolvidu ona, Xefe Estadu la foti tan asuntu ida ne'e, husu de'it mai ha'u rezolvidu ona, mais hakarak vizita bele ba vizita," dehan Alkatiri hafoin enkontru ho PR Horta iha Palasiu Prezidensiál, Bairu-Pite, Sesta (28/10).

Alkatiri lamenta ho informasaun ne’ebé fó sai husi media partidu balun kona-ba asuntu ro Haksolok tanba konsidera informasaun refere inventadu.

"…. inventa tanba odiu, ha'u la hatene odiu ema ida, see mak halo sasán di'ak ha'u hasai sapeu, halo la di'ak, ha'u kritika, odiu ha'u la hatene," dehan nia.

Alkatiri dehan, prosesu konstrusaun ba ro Haksolok hahú ona fulan rua molok nia hala’o vizita ba Portugal iha fulan iha fulan ida liu ba.

“Ró Haksolok la'ós ba tein karil ida ka halo nasi kotak ka nasi bungkus, ne'e Ró ida ke la kompara ho Berlin Nakroma, la kompara ho Berlin Ramelau, laiha komparasaun posivel.”

Kona-ba bainhira loos mak ro Haksolok mai, Alkatiri hataan, ro ne’e sei mai hafoin eleisaun parlamentar.

"Grasa ne'e boot tebes, ita kontrolla 95 porsentu industria, ida ne'e la'ós grasa ne'e saida, ne'e industria tomak mak ita kontrola 95% saham ne'e, ida ne'e la'ós grasa saida mak ida ne'e," katak nia.

Molok ne’e, Adjunta Prezidente Autoridade RAEOA ba Rekursu Instituisionál, Leonia da Costa Monteiro informa, ba prosesu ro Haksolok, Prezidente Autoridade RAEOA, Arsenio Bano, hato’o ona informasaun bainhira halo audiénsia ho komisaun E Parlamentu Nasionál.

 “Figueira de voz agora daudaun ita mak halo hela konstrusaun, nia (Arsénio) mós ba haree Ró sei eziste iha ne'ebá hela. Hein atu finish de'it ninia dezeñu interiór sira," dehan Leonia iha PN, Kuarta (12/10).

Kona-ba kontinuasaun ba Konstrusaun Ró Haksolok, nia dehan, ba dahuluk halo uluk lai estaleiru ne'ebé RAEOA investe rasik.

Nia hatutan, iha sosiedade komérsiu Lda ne'ebé mak RAEOA kria hodi joint ho emprezáriu iha Figueira de Voz atu reabilita estaleiru.

"Ne'ebé mak ita nian 80%, ita rekupera tiha estaleiru ne'e mak ita foin halo reabilitasaun ba Ró Haksolok ne'ebé mak para ona durante tinan hirak liu ba," nia dehan.

Osan ba rekupera estaleiru, nia hatete, iha OJE 2020, Parlamentu Nasionál aprova millaun $14.

"Maibé millaun $14 la transfere hotu, osan sei iha hela RAEOA, ita foin gasta $250 mill ba rekupera estaleiru hodi bele halo konstrusaun ba Ró Haksolok," dehan nia.

Hatan kona-ba bainhira loos mak Ró Haksolok mai, nia dehan, ro ne’e sei halo hela manutensaun.

"Tanba estaleiru hotu ona, tama ona manutensaun ba Ró, ita prevista bele tinan ida, maibé bele konfirma fali ba Prezidente RAEOA, tanba nia ba haree ona diretamente kondisaun (Ró), maibé ita hatene katak Ró sei iha ne'ebá hela, bele rekupera no finaliza nian, finish dezeñu interior bele mai Timor.”

"Progressu fíziku uluk ita hatene tiha ona katak kuaze 70%, Ró konstrusaun iha tiha ona, agora atu finaliza de'it atu bele mai," dehan nia.

Hatan kona-ba orsamentu rihun $32 ne’ebé preve iha OJE 2023 hodi halo formasaun ba tripulante Ró Haksolok, Leonia hatete, iha tinan 2023 la tau orsamentu ba Ró Haksolok nian.

"Informasaun ne'e karik media sira mak hakerek karik. Ami la tau osan ba 2022 no 2023, ami halo hela formasaun ba tékniku sira par mellora di'ak liu ba estaleiru ne'e, mai husi orsamentu ne'ebé mak tinan 2020 nian," dehan nia.

Nia hatutan, orsamentu adisionál millaun $14 iha 2020 foin haruka rihun $250 hodi rekupera estaleiru.

“Ida ne'e mak informasaun iha instituisionál nia laran maibé média komentáriu ba idaidak ninian," katak nia.

Entretantu, tuir dadus ne’ebé jornal INDEPENDENTE asesu husi portal transparensia Ministériu Finansas, iha 9 Outubru ne’e, iha tinan 2023 RAEOA propoin totál orsamentu millaun $120, kompostu husi millaun $84 ba administrasaun iha rejiuan no millaun $36 ba Fundu Espesiál ba Dezenvolvimentu (FED).

Husi millaun $36 ba FED ne’e inklui rihun $32 ba formasaun ba futuru tribulante Ró Haksolok.

"Formasaun tripulasaun ba embarkasaun Haksolok," sita Livru Dezenvolvimentu Orsamentál 2023 ne'ebé Jornál INDEPENDENTE asesu.

RAEOA prevee verba orsamentu ne'e liu husi programa kódigu 315 (Outros Tipos de Formação), sub-programa ho kódigu 31520 (Outros Tipos de Formação-RAEOA) ho atividade husi programa ne'e ho kódigu 1277 kona-ba Formação da Tripulação para a embarcação "Haksolok", ho orsamentu kódigu E04 kona-ba akizisaun servisu korrente ho montante $32,000.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV

Tuir ami iha Twitter

Kalendariu Notisia

« May 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31