FOKUPERS Sei Atrubui Sertidaun Moris ba Labarik iha Uma-Mahon Featured

By Evangelia Quefi Novembru 21, 2022 231
Diretóra Ezekutiva FOKUPERS, Maria Fatima Guterres. Foto:Evangelia Quefi /INDEPENDENTE. Diretóra Ezekutiva FOKUPERS, Maria Fatima Guterres. Foto:Evangelia Quefi /INDEPENDENTE.

DILI: Organizasaun Forum Komunikasaun ba Feto Timor-Leste, sei atribui sertidaun moris ba labarik sira ne’ebé hetan  violensia, iha Uma-Mahon, iha selebrasaun loron mundial ba labarik sira iha Timor-Leste.

Diretóra Ezekutiva FOKUPERS, Maria Fatima Guterres, hatete,    tinan-tinan, kuaze labarik na' in atus ida mak hetan asisténsia iha Uma-Mahon FOKUPERS, sira ne'e vitima direita ne'ebé kauza husi violénsia seksual no insestu.

Aleinde, iha mós vítima indireita ne'ebé akompaña husi inan sira mai Uma-Mahon, kauza husi kazu violénsia doméstika no abandona ne’ebé akontese iha familia laran.

Nia dehan, labarik lubuk ida mak kuaze la goza sira nia direitu hanesan labarik sira seluk, tanba sira nia tempu barak liu iha Uma-Mahon ho limitasaun ne'ebé sira iha.

Maske nune'e, FOKUPERS esforsu hodi fó espasu ne'ebé seguru no amijavel ba labarik sira hodi bele akumula sira iha Uma-Mahon, asegura sobrevivente sira nia oan, tulun inan ba servisu no oan sira bele dezenvolve-an ho edukasaun sedu, Iiu husi halimar no aprende, ne'ebé Organizasaun Feto ne’e oferese.

Ho sira nia inosente no kapasidade ba foti desizaun ne'ebé mínimu, halo sira sai vítima doubru iha sosiedade, sira tenke hetan diskriminasaun tanba lakon domin no responsabilidade aman iha sira nia sorin, sira tenke sente terus no situasaun ne'ebé sira nia inan sente hodi adota no sobrevivente sira nia moris.

Pior liutan bainhira norma no politika sira ne'ebé la sensivel ba labarik, halo sira sai vítima liután no lakon sira nia direitu fundamental sira, hanesan direitu ba eskola maibé laiha dokumentu no sertidaun moris, nune'e inan deside atu la prosesa dokumentu ne'e tanba sente lakon tempu, osan no lakon esperansa atu prosesa.

Dala ruma mós kriteria no regulamentu sira la afavór ba ema kiik no kbiit-laek sira, kriteria eziji tenke kompleta dokumentu aman nian ne'ebé tuir loloos sei uza deit nia naran iha dokumentu maibé nia sentidu no esponsabilidade laiha.

Iha parte seluk, dala ruma inan sira la pronto atu tau mane sira nia naran nu'udar labarik nia aman tanba relasaun ne'ebé la'os mai husi sentimentu domin.

Buat hirak ne'e dala barak prejudika labarik sira, halo sira lakon sira nia oportunidade no direitu inklui direitu atu asesu ba eskola no lakon sira nia futuru.

“Ho razaun ida ne'e mak, iha tinan ida ne'e, FOKUPERS kolabora ho rejistu notariadu, iha Ministériu Justisa, hodi komemora loron mundial labarik nian liu husi seremonia entrega sertidaun moris ba labarik sira iha Uma-Mahon,”dehan nia iha Salaun FOKUPERS, Farol, segunda ne’e (21/11).

Nia haktuir, sertidaun moris ida ne'e, inklui labarik sira ne'ebé moris iha Uma-Mahon no mós akompaña inan sira iha Uma-Mahon no hamutuk ho labarik sira seluk iha liur ne'ebé hetan akompañamentu legal husi JSMP no AIFeLa.

Nune’e, mós labarik sira ne’ebé ho defisiénte no ema ho defisiénte nia oan sira ne'ebé hetan asisténsia husi RHTO.

Diretóra ne’e akresenta, meius ida ne'e mós atu tulun no hakman inan sira nia sofrementu bainhira fila ba sira nia familia no komunidade, no mós enkoraja sira hodi prepara sira nia oan sira ba eskola no ba futuru ne’ebe diak liu tán.

Entretantu, sertidaun moris nu'udar resposta ba direitu moris no identidade labarik sira nian.

Rate this item
(0 votes)
Last modified on Tersa, 22 Novembru 2022 20:38

Independente Digital TV

Tuir ami iha Twitter

Kalendariu Notisia

« May 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31