Proposta Aumenta Osan ba Edukasaun Inklusivu ba EhD La Passa Featured

By Agustino Gama Novembru 17, 2022 479
Ema ho Defisiensia Partisipa iha Debate OJE 2023 iha Parlamentu Nasional. Foto:INDEPENDENTE. Ema ho Defisiensia Partisipa iha Debate OJE 2023 iha Parlamentu Nasional. Foto:INDEPENDENTE.

DILI: Parlamentu Nasionál (PN) liu husi Bankada Governu, vota kontra proposta númeru 46 ho 49 kona-bá aumentu osan bá Politika Edukasaun Inklusivu ba ema ho defisiénsia, bainhira hala’o debate Osamentu Jeral Estadu (OJE) tinan Fiskal 2023 iha Final Global.

Enkuantu, Proposta rua ne’e, ida ho númeru 46 hato’o husi deputada proponente Elvina Sousa de Carvalho, hosi bankada Partidu Demokrátiku (PD), ne’ebé husu Governu atu hasai osan $100.000, husi verba iha orsamentu Ministériu Edukasaun Juventude no Desportu (MEJD), hodi aumenta ba iha programa politika nasionál edukasaun inkluziva ba estudante ho defisiénsia sira.

Aleinde, Proposta Proposta númeru 49, hato’o husi deputada proponente Lúcia Taeki, bankada CNRT ne’ebé husu atu hasai osan hosi verba iha Ministériu Solidariedade Sosiál no Inluzaun (MSSI) ho montante $91,682, hodi aumenta bá iha programa Politika protesaun, promosaun ba direitu ema ho defisiénsia.

Infelizmente proposta rua husi bankada opozisaun ne’e, la konsege pasa iha diskusaun no votasaun espesialidade, tanba maioria deputadu sira iha bankada Governu kontra.

Deputada Lucia Taeki hateten, proposta númeru 49 ne’ebé nia propoin, sira la foti osan hosi ministériu seluk, maibé husu atu halo jestaun de’it iha ministériu solidariedade sosiál no inkluzaun nia laran, iha programa Boa-Governasaun ne’ebé ninia ezekusaun ho de’it 1.1%.

"Tinan ida ona, osan sira ne’e la ezekuta tuir tarjetu, tanba governu rasik deklara katak, tau osan kada programa no ministériu sira mós tenke ezekuta tuir programa. Maibé, propósta ida ne’e la pasa, tanba deputadu sira husi bankada Governu, bandu atu foti tan osan", dehan nia liu husi Plenariu iha Parlamentu Nasional, Kinta (17/11).

Nia hatutan, programa ne’e mós importante tebes, tan ne’e hakarak dehan, durante tinan barak ema hotu  hatene katak, maluk defisiente sira, ladun hetan orsamentu hosi Governu.

"Ho ida ne’e mak ami husu, sé osan ne’e tau bá iha programa ida ne’ebé mak ezekusaun ne’e ki’ik-oan, di’ak liu, ita fó fali bá programa ida ne’e, para ita-nia maluk defisiente sira hodi bele hetan, no sira mós bele hala’o sira nia atividades tuir programa ne’ebé maka sira tau, hodi sustenta sira-nia atividades lorloron, iha ita-nia maluk defiente sira,”tenik nia.

Maske proposta númeru 49 ne’e la pasa, maibé, Deputada Lucia Taeki kontinua husu Governu atu tau atensaun bá iha asuntu proposta ne’e hodi bele foti ho fila-fali item ne’ebé nia ezekusaun ne’e ladun di’ak, fó ba ema ho defisiénsia sira hodi bele hala’o atividade tuir saida mak durante ne’e sira halo.

Iha fatin hanesan, Deputada proponente Elvina Sousa de Carvalho hateten, proposta ho númeru 46 ne’e husu atu halo alterasaun bá orsamentu Ministériu Turzimu Komérsiu no Indústria (MTKI) nian, hodi aloka fali bá iha Ministériu Edukasaun Juventude no Desportu (MEJD) iha verba ida fó formasaun kona-bá formasaun bá professór sira, espesial liu bá edukasaun inkluzivu.

Nia dehan, razaun seluk proposta ida ne’e halo tanba molok ne’e Parlamentu Nasionál aprova ona mós ratifikasaun kona-bá konvensaun bá direitu ema ho defisiensia sira.

Tanba ne’e, Estadu iha obrigasaun barak atu adere ona bá konvensaun ne’e, liu-liu atu bele haree politika no kria kondisaun saida de’it, ida ne’ebé fó espasu no oportunidade ba maluk sira ho defisiénsia, atu bele sai sidadaun ne’ebé ativu.

Nia hatutan, proposta ne’e mak passa karik, ida ne’e sei fó oportunidade ba maluk sira ho defiensia sira, atu bele hetan edukasaun ne’ebé di’ak liután.

Tanba, proposta ida ne’e, atu eleva kapasidade manorin-nain sira nian, liuhosi formasaun, hodi hanorin fali ema ho defisiénsia sira, iha programa edukasaun inkulziva ne’e, di’ak bá sira.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV

Tuir ami iha Twitter

Kalendariu Notisia

« May 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31