KSTL: Salariu Minimu ne’ebé Konkorda mak $150 Laos $135 Featured

By Cristina Ximenes Jullu 14, 2022 427
Prezidente KSTL, Almeiro Vila Nova. Foto:Dok. Prezidente KSTL, Almeiro Vila Nova. Foto:Dok.

DILI: Konfederasaun Sindikatu Traballadór Timor-Leste la satisfas ho deklarasaun husi Ministru Finansas, Rui Gomes, kona-ba salariu minimu ba trabaladór sira ne’ebé sei hasa’e ba $135 iha tinan 2023.

Tanba, bazeia ba konkordansia husi Konsellu Nasionál Traballu ne’ebé kompostu husi; governu ne’ebé reprezenta husi Sekretariu Estadu Politika Formasaun Profisional no Empregu (SEPFOPE), trabaladór ne’ebé reprezenta husi KSTL, no empregadór ne’ebé reprezenta husi Kamara Komersiu Industria Timor-Leste (CCI-TL), salariu minimu ba trabaladór sira mak $150.

Ho konkordansia ida ne’e, ikus mai hamosu esbosu revizaun ba salariu minimu ne’ebé aprezenta ona ba Ministru Koordenadór Asuntu Ekonomiku, Joaquim Amaral, iha tinan 2019.

Molok mosu konkordansia no halo esbosu revizaun, Prezidente KSTL, Almeiro Vila Nova hatete, Konsellu Nasionál Traballu (KNT) halo peskiza durante tinan rua resin iha munisipiu hotu-hotu, inklui RAEOA.

“La'os tuur de'it halo deklarasaun katak saláriu mínimu montante ida ne'e, hanoin ida ne'e sala, tanba bainhira atu determina ne'e la’os mai husi ema ida-rua nia hanoin, hakarak atu determina montante husi saláriu mínimu,” dehan Almeria ba jornalista jornal INDEPENDENTE via telefone, Tersa (12/07).

Almerio hatutan, atu determina saláriu mínimu iha Timor-Leste tenke liu husi peskiza lubun ida.

“Haree ba komunidade ninia nesesidade baziku, haree ba presu iha merkadu, haree ba indikasaun, haree ba nutrisaun ne'ebé komunidade sira konsumu, buat ida ne'e mak sai hanesan indikadór sira atu bele determina saláriu mínimu ne'e.”

“Se governu hasa'e saláriu mínimu hanesan taka de'it ema-nia ibun, atu hatudu katak governu ne'e laran di'ak ba ninia povu, maibé ikus mai saláriu ne'e la fó responde ba povu nia nesesidade, entaun ida ne'e hanesan de'it,” dehan nia.

Ba empregadu sira, nia hatete, KSTL ko'alia beibeik ho CCI-TL no sira dehan laiha problema bainhira hasa’e salariu minimu ne’e ba $150.

'Kona-ba atu revizaun ba saláriu mínimu ne'e ba sira laiha problema tanba sira fó saláriu ne'e dook ona husi $135 ne'e, ne'ebé bainhira saláriu mínimu ne'e ita konsege hetan ninia revizaun sira prontu atu adapta,” dehan nia.

Tan ne’e, nia afirma, KSTL la aseita ho deklarasaun polítika husi Ministru Finansas tanba montante ne'ebé temi la sufisiente atu responde ba moris dignu traballadór sira nian.

“Ita tenke uza lia-fuan ida dignu ne'e, se ita kria rendimentu ne'e tenke dignu signfika katak rendimentu ne'e bele absolve situassun ekonómia ba família traballadór nian iha fulan ida nia laran, se saláriu ne'e mak la kondis ho moris dignu traballadór ho ninia familia iha fulan ida nia laran entaun ita-nia saláriu mínimu ne'e la vale."

Tan ne’e, nia dehan, bainhira MF deklara katak atu hasa’e salariu minimu ba $135 tenke fó ho razaun tanba sa mak governu hakarak saláriu minimu ne’e ho montante $135.

Tanba, nia hatutan, salariu minimu ne'e tenke bazea ba prinsipiu saláriu dignu, katak saláriu ida ne'e mak bele nesesita moris traballadór nian ka ninia familia iha fulan ida nia laran.

“Se ita determina saláriu ida ne'ebé labele absolve nesésidade ekonómia familia ida nian ne'e signifika katak ita la kria kondisaun ne'ebé dignu ba moris traballadór ninia familia."

Almerio dehan, salariu minimu $115 implementa ona iha Timor-Leste durante tinan 10 no la iha revizaun.

Iha nasaun seluk, Prezidente KSTL ne’e fó ezemplu, iha nasaun seluk revizaun ba salariu mínimu halo kada tinan no tuir akordu sa'e kada tinan rua.

“Iha Timor-Leste tuir loloos revee saláriu mínimu ne'e dala lima ona. Inflasaun ne'e tinan-tinan sa'e beibeik, agora saláriu ne'e mantein ho $115, ne'ebé ema hotu-hotu, komunidade, traballadór hotu-hotu sente katak $115 ne'e la merese duni atu bele aplika nafatin,” dehan nia.

Iha fatin ketak, trabaladór ida iha loza Rekiki, Kolmera, Rogerio de Deus konsidera salariu minimu $235 la sufisiente.

"Ha’u-nia saláriu daudaun ne'e $115, bainhira simu seidauk to'o fulan hotu ona, $135 ne'e la aguenta ba ha'u-nia moris lorloron nian. Selu kos, selu bemo ba-mai, haan-hemu, sosa pulsa elestrisidade, no daudaun ne'e folin sasan iha merkadu sa’e, mina agora ne'e karun loos, sosa atu la kotu,” katak nia.

Trabaladór ne’e prefere atu hasa’e salariu minimu husi $115 ba $150.

“Salariu mínimu ne'e sa'e ba $150 ne'e sente bele aguenta ona, maibé dehan saláriu mínimu ne'e aumenta de'it ba $135 ne'e ladun di'ak.”

Trabaladora iha loza Kolmera II, Maria Imaculada Vital hato’o mós kestaun hanesan.

Tuir nia, di’ak liu salariu minimu ne’e sa’e ba $150.

"Ami servisu iha loza Kolmera II ne'e kleur ona, ami nia saláriu $115, ne'ebé hato'o ba governu aumenta tan. Ami nia hakarak ne'e saláriu mínimu ne'e aumenta ba $150, lakohi $135,” dehan nia.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV

Tuir ami iha Twitter

Kalendariu Notisia

« May 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31