Deputada CNRT preokupa Estajiariu iha Sala Emerjensia HNGV Featured

By Agostino Gama Maiu 14, 2024 576
Deputadu sira iha Parlamentu Nasional. Foto:Dok. Deputadu sira iha Parlamentu Nasional. Foto:Dok.

DILI: Deputada husi bankada apoiu governu preokupa kona-ba estudante estajiariu sira iha sala Emerjensia Hospital Nasionál Guido Valadares, tanba konsidera estudante sira ne’e halo atendimentu ne’ebé la di’ak ba pasiente sira.

Deputada bankada CNRT, Maria Angela Corvelo hatete, HNGV sai nu’udar uniku esperansa ba sidadaun sira ne’ebé mak moras atu hetan tratamentu. Nune’e HNGV sai uniku ospital ne’ebé akumula pasiente husi munispiu hotu-hotu.

Maibé, tuir nia, HNGV rasik la fó atendimentu ne’ebé di’ak ba pasiente sira ne’ebé hala’o tratamentu iha ne’ebá.

“Ha’u hakarak aprezenta mós ha’u-nia preokupasaun iha sistema atendimentu, ha’u lakohi foka ba Ministra, tanba nia laos unipesoal, maibé makina Ministériu Saude ne’e hahú husi Diretór to’o Doutor sira, hotu-hotu tenke iha konsensia ida de’it hodi hadia,” dehan Maria, iha plenaria PN, Segunda (13/04).

Deputada ne’e hato’o kritika tanba iha semana kotuk bainhira nia familia ida hetan dezastre hodi ba halo tratamentu iha HNGV, simu de’it paracetamol no soru-been.

“Sira ne’ebé mak servisu iha ospital, iha sala Emerjensia maioria estudante sira ne’ebé mak halo estajiariu hodi atende pasiente fó de’it paracetamol no haruka sira fila, semana ida mak mai,” nia hatete.

Iha fatin hanesan, Deputada Bankada Fretilin, Nurima Alkatiri hatete, iha semana kotuk Bankada Fretilin halo fiskalizasaun ba HNGV atu observa diretamente situasaun, nune’e bele evita espekulasaun no politizasaun informasaun.

"Iha fiskalizasaun ne’e ami liu husi sala mortuariu no tuir tekniku sira iha sala mortuariu hatete ema mate loron ida dala ruma bele to’o na’in 10. Imajina ida ne’e mak beibeik, saida mak ita sei hetan?.”

Aleinde ne’e, nia dehan, sira mós observa diretamente armajen Farmasia HNGV nian no hetan informasaun husi Konsellu Diretiva ospital nian.

“Aimoruk stock out iha loron ne’e hamutuk 18% no materia konsumivel stock out 13%. Husi stock out ne’e aimoruk vital, ne’ebé loloos tenke iha hela de’it, stock out 44%, aimoruk essensial 9% no nesesariu 18%. Stock out ne’e tuun-sa’e tanba HNGV rasik halo kompra emerjensia tuir orsamentu ne’ebé aloka ba.”

Daudaun ne’e, Nurima hatete, HNGV bele taka stock out husi items sira ne’ebé INFPM laiha liu husi kompras emerjensia, no dalan seluk dada fali aimoruk husi ospital Referal no munisipal sira hodi atende moras iha HNGV.

Maibé, orsamentu ba kompras emerjensia HNGV nian tinan ida ne’e aloka de’it rihun $100, mesmu HNGV propoin rihun $300 hanesan ho orsamentu 2023 nian maibé hetan redusaun.

“Tuir Diretora Administrasaun no Finansa katak agora daudaun orsamentu ba kompra emerjensia $100.000 ne’e mós defisit ona, tanba sira tenke uza hodi selu mós divida tinan kotuk nian.”

PLP preokupa númeru ema mate iha HNGV

Xefe Bankada Partidu Libertasaun Popular (PLP), Maria Angelina Lopes Saramento preokupa kona-ba númeru ema ne’ebé mate iha HNGV iha fulan 10 nia laran.

Preokupasaun ne’e bazeia ba dadus ne’ebé Jornal INDEPENDENTE públika, ne’ebé hatudu iha fulan 10 nia laran, ema na’in 1.348 mak mate bainhira halo tratamentu iha HNGV.

"Taxa mortalidade ne’e se ita haree media (rata-rata) kada fulan ema mate 134 pessoas, to’o fulan 10 mak halo total ema mate 1.348," dehan nia.

Tuir nia, ema mate barak ne’e tanba fator barak ne’ebé kontribui hahú husi menus medikamentu to’o menus profisional saude.

“Ema mate barak hanesan ne’e iha fator barak mak kontribui inklui falta medikamentu, laiha profesionais saude atu halo atendimentu, rekrutamentu por meritu fabrikada (tanba) realidade nomeiasaun ba militantes, fasilidade saude la di’ak, fornesimentu ba sosa aimoruk ho maneira favoritismu ba kompaña ne’ebé la priense rekizitus hodi fó ba kompaña kontrator,” dehan nia.

Kona-ba falta medikamentus, nia dehan, PN aprova osan ba INFPM atu sosa medikamentus ba atividade sosa medikamentus no konsumiveis medikus ho osan $4.383.791, no kompra medikamentus suprimentu mediku no outros bens konsumu iha kategoria TP ho osan $1.450.500. Nune’e, total osan ba sosa medikamentus mak $5,834.291.

“Agora foin tama segundo trimestre, osan $5 milhoes ne’e kuaze laiha ona, agora iha dalan ba stock out,” dehan nia.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV