Ba Iis ne'ebé Dada Dala Ida De'it" Featured

By INDEPENDENTE Setembru 16, 2018 6605
Ilustrasaun bebé. FOTO: Haibunda Ilustrasaun bebé. FOTO: Haibunda

KALAN ne'e nia tanis nakfera hodi fó sinál ba nia prezensa. Nia seidauk hatene buat ida. Ida ne'ebé nia sente mak malirin kaer tomak nia isin. Nia nonook hikas sein hatene no koñese see mak lori nia mai.

Loraik ne'e Buibere (laos naran loos) la'o ba-mai iha uma laran. Nia oin leno sai moos laran-susar ne'ebé nia sente daudauk. Besik fulan neen (6) nia iha uma-laran de'it. Nia kabun ne'ebé sai boot ba bebeik halo nia moe atu sai ba li'ur.

"Nia aman see? Oinsa nia bele isin-rua? Ne'e feto la di'ak!," lia-fuan hirak ne'ebé nia lakohi rona no nia sente ema sei koalia hasoru nia halo feto ne'e la brani hakat sai husi nia hela fatin.

Kado husi Maukinta (laos naran loos) ne'ebé nia koñese bainhira nia partisipa iha feira ida halo nia monu. Maukinta ho ninia pesona tomak konsege konvense Buibere atu entrega an.

Informasaun ne'ebé loloos fó ksolok ba feto no mane ne'ebé harii ona uma-kain sai fali hanesan ahi-lakan ne'ebé kona isin iha meiudia boot. Buibere isin-rua. Fulan rua ona nia la fase roupa.

Maukinta ne'ebé rona lia-foun ne'e sees an. Nia hahù buka razaun tuun-sa'e. Koko atu liberta an husi buat ne'ebé nia konsidera hamate nia futuru.

"Ita foin dala rua de'it oinsa o bele isin-rua? Ne'e mane seluk nian karik? Aleinde ha'u o toba tan ho see? Ita ba teste raan de'it," lia-fuan ne'ebé hakanek fuan.

Promesa ne'ebé uluk fó bainhira helik iha hudi okos semo lakon. Juramentu ne'ebé halo iha soko laran mout.

Buibere hamriik mesak de'it hasoru familia, hasoru komunidade.

"Ó sei klosan, ha'u mós sei klosan. Se ha'u lori o ba uma, ha'u-nia familia bele oho ha'u," Maukinta fila hodi hato'o nia hanoin.

"Di'ak liu ita buka dalan hodi halakon de'it. Ita sei eskola, ita seidauk bele atu forma uma-kain."

Dilema mosu. Konsekuensia husi hahalok ne'ebè sala hamosu hanoin ne'ebé sala mós. Halakon nia ne'ebé la sala iha isin ho hanoin katak nia prezensa sei hamate futuru.

"Aimoruk ne'ebé horibainhira ha'u fó o hemu duni ka lae? Nusa mak laiha mudansa ne'e, o nia kabun boot ba bebeik," Maukinta sente nervozu tanba esforsu ne'ebé nia halo hodi halakon bebé iha Buibere nia kanotak la susesu.

"Ha'u hemu ona. Ha'u sente moras uitoan iha kabun depois liu tiha lae ona."

"Karik ita hein de'it to'o nia moris mak ita halakon de'it. Tanba o nia kabun sai ona ne'ebé agora o iha uma de'it, labele sai to'o labarik moris."

Fulan troka, sente hakdasak tebes. Maukinta lori Buibere ba hela iha fatin kiik ida ne'ebé sira aluga. Hasees an husi kontaktu ho viziñu no hatete ba familia katak nia labele ba foho tanba tenke tuir kursu iha tempu feriadu.

Loraik ne'e Buibere la'o ba-mai iha uma-laran. Nia sente tempu to'o duni ona. Maukinta tuur no hein de'it.

Buibere dada no tahan iis hodi dudu sai bebé husi nia kabun. Nia tanis hahú nakfera bainhira nia isin kona hena ne'ebé nahe iha sumenti. Maukinta ho lalais taka nia ibun. Nia dada iis dala ida de'it no menutu tuir mai nia fila molok nia koñese no hatene see mak lori nia mai.

Maukinta koa lalais nia tali husar, hamoos raan ne'ebé fakar, hatama ba plastiku mean ne'ebé nia prepara. Buibere toba la ho forsa iha kulsaun leten hodi hateke de'it ba Maukinta ne'ebé la'o ba li'ur ho plastiku mean iha liman.

Istoria foun ne'ebé loloos foin atu hahú husi isin kiik ida ne'ebé foin marka nia prezensa remata iha menutu sorin. Istoria ne'e remata iha liman husi ema ne'ebé loloos sai mahon ba nia, sai matadalan hodi hatudu dalan ba nia.

Nia hakat fila molok nia bele temi "ama". Nia ibun taka metin ona molok nia dehan "apa".

NB: Istoria ne’e nu’udar istoria fiksaun ne’ebé bazeia ba notisia Jornal INDEPENDENTE edisaun 6 Setembru 2018 ho titlu “Katuas Ida Hetan Bebé iha Foer-fatin Markoni”. Istoria ne'e ho intensaun atu sai lisaun ba ema hotu-hotu hodi valoriza sira ne'ebé laiha kbiit. Ba inan-aman sira atu hakbesik an ba oan sira hodi fó korajen no forsa bainhira sira monu ba sala no apoiu sira atu hahoris no kuidadu grasa ne'ebé Maromak fó mai. Labele husik sira mesak ne'ebé ikus mai bele foti desizaun ne'ebé sala.

 

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV