Governu Prepara Ona Ezekuta OR Featured

By Cristina Ximenes Maiu 28, 2022 233
Osan Dolar  Amerikanu. Foto:Dok/INDEPENDENTE. Osan Dolar Amerikanu. Foto:Dok/INDEPENDENTE.

DILI: Maske Prezidente Repúblika, José Ramos Horta, hakarak atu lori Orsamentu Retifikativu ba tribunal maibé governu governu halo ona preparativus atu implementa orsamentu refere.

Primeiru Ministru, Taur Matan Ruak hatete, Konstituisaun Repúblika Demokratika Timor-Leste fó dalan ba PR Horta atu lori OR ba tribunal hodi halo fiskalizasaun abstrata.

Tuir nia, hakarak husi PR Horta ne’e la afeita ba programa governu ne’ebé nia lidera.

"La afeita ba programa governu nian, alias pelu kontráriu ne'e konstituisaun fó Prezidente Repúblika bele uza ida ne'e, ha'u nia tempu (nu’udar PR) ha'u haruka beibeik ba Tribunál," dehan Taur ba jornalista sira hafoin enkontru semanál dahuluk ho PR Horta iha Palasiu Prezidensiál Bairu-Pite, Kinta (26/05).

Ba implementasaun OR, nia dehan, balun hahú halo preparativu atu ezekuta.

“Imi hatene foin daudauk iha Maiu ne'e mak Prezidente Repúblika sesante, Francisco Guterres Lú Olo, foin promulga entaun iha tempu preparativu depois halo ezekusaun. Ne'ebé kona-ba ezekusaun laiha problema,” dehan nia.

Karik bainhira PR lori ba tribunal no tribunal deklara inkonstitusional, PM Taur hatan, Parlamentu Nasionál mak tenke responde ba ida ne’e.

“Ami (governu) nian umavez lei promulga ona ami ezekuta, ne'e de'it," hatete nia.

Molok ne’e, Koordenadór La'o Hamutuk (LH), Celestino Gusmão hatete, maske nia parte seidauk iha informasaun katak pedidu fiskalizasaun abstrata ba Orsamentu Retifikativu (OR) halo tiha ona ka sei iha nivél diskursu de'it, maibé apresia ho hanoin husi PR foun ne’e.

Tanba, nia dehan, pozisaun LH nian ba OR molok PR sesante promulga mak husu atu PR sesante veta.

“Ami kontente rona katak Prezidente Repúblika atual, José Ramos Horta, bele husu fiskalizasaun abstrata, ne'e ezersisiu demokrátiku no konstituisionál, Xefe Estadu bele halo," dehan Celestino ba jornalista jornál INDEPENDENTE via telephone, Tersa (24/05).

Kona-ba bainhira PR lori OR ba tribunal governu kontinua ezekuti, Celestino dehan, ida ne’e tanba PR sesante promulga ona.

“Se Tribunál entende no foti desizaun katak Orsamentu ida ne'e kontra prinsipiu konstituisaun balun ne'e governu tenke para. Governu tenke haruka fila fali ba Parlamentu Nasionál atu halo votus konfirmasaun, ida ne'e ezersisiu konstituisionais ne'ebé normal, ne'ebé tinan kotuk ne'e halo," hatete nia.

Vise Prezidente  Parlamentu Nasionál, Maria Angelina Sarmento hatete, PR Horta iha direitu no kompetensia atu haruka OR ba tribunál hodi halo fiskalizasaun abstrata ka susesiva konstitusionál.

“Mezmu ke Prezidente Repúblika sasenta promulga ona, maibé Prezidente Repúblika foun nia iha direitu tomak atu husu Tribunál Rekursu hodi halo fiskalizasaun asbtrata ka susesiva ba konstitusionalidade husi orsamentu retifikativu,” dehan nia iha Parlamentu Nasionál, Segunda (23/05).

Maibé, nia hatutan, bainhira tribunal seidauk hasai desizaun ruma, governu halo nafatin nia kna’ar atu ezekuta tanba PR sesante promulga ona.

“Purezemplu kona-ba fundu ba veteranus, se dekretu lei iha ona governu bele ezekuta ona transferénsia bilaun $1 ba fundu veteranus nian.”

“To’o momentu ida kuandu tribunál promunsia dehan karik orsamentu retifikativu ne’e inkonstituisionál mak governu para, maibé purekuantu promulga ona governu iha kompeténsia atu ezekuta osan ne’ebé promulgadu ona,” nia dehan.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV

Tuir ami iha Twitter

Kalendariu Notisia

« May 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31