Terezinha simu pose sai Embaixadora Japaun Featured

By Cristina Ximenes Agostu 19, 2025 132
Maria Terezinha da Silva Viegas, asume kargu ba Embaixadora Timor-Leste ba Japaun. Foto:Media PR. Maria Terezinha da Silva Viegas, asume kargu ba Embaixadora Timor-Leste ba Japaun. Foto:Media PR.

DILI: Eis-Vise Parlamentu Nasionál, Maria Terezinha da Silva Viegas, simu pose husi Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta, hodi asume kargu Embaixadora Timor-Leste ba Japaun ho mandatu tinan tolu.

Vise Ministra Negósiu Estranjeiru Asuntu ASEAN, Milena Rangel hateten, pose ba Maria Terezinha da Silva Viegas, Embaixadora ba Japaun hodi troka Embaixadora anteriór Ilidio da Costa.

"Sei reprezenta ita-nia nasaun atu halo kontinuasaun ba kooperasaun sira ne'ebé ezisté ona entre Timor-Leste ho Japaun, mós hanoin tanba kooperasaun foun aban-bainrua nian entre Timor-Leste ho Japaun konkorda hamutuk bele hala'o iha futuru," dehan nia, iha Palásiu Prezidensiál, Bairru-Pité, horisehik.

Nia hatete, prosesu las'os hela, pelumenus fulan-Setembru hanesan ne'e Embaixadora Maria Terezinha bele hala'o ona nia kna'ar iha Japaun.

Iha fatin hanesan, Embaixadora foun TL ba Japaun, Maria Terezinha Viegas hateten, nu'udar embaixadora foun karik buat foun seidauk bele hala'o, tanba iha kontinuasaun embaixadór anteriór nian.

Nia esplika, maneira ne'ebé iha ne'eba ne'e iha mós rekomendasaun lubuk ida ne'ebé embaixadór anteriór husik hela, hakarak ka lakohi ida ne'e ha'u tenke kontinua.

"Nu'udar primeiru passu ba ha'u nia tomada de posse, ha'u hanoin inisiu ha'u nia funsaun," haktuir nia.

Nia argumenta, Prezidente Repúblika nia mensajen ne'e la presiza verbal ka pur eskrita maibé hakarak ka lakohi nu'udar reprezenta prezidente repúblika misaun reprezenta estadu iha Governu Japaun, no mós kontinuasaun ba kooperasaun ne'ebé hala'o tiha ona, no mós sei kontinua.

Hametin parseira TL-Japaun

Entretantu, PR Horta hateten, nu’udar embaixadora extraordinária no plenipotensiária foun Timor-Leste nian ba Japaun marka pasu signifikativu ida hodi hametin parseria estratéjika entre Timor-Leste no Japaun.

Nia dehan, Embaixadora Viegas distinta líder timoroan, dedika ona ninia kárreira ba servisu públiku no lideransa parlamentár. Nia servisu ona iha Parlamentu Nasionál Timor-Leste nian iha lejislatura oioin, inklui nu’udar Vise-Prezidente ba Parlamentu Nasionál (2023–2028), Sekretária Estadu ba Asuntu Parlamentár (2012–2017), membru hosi komisaun xave sira parlamentár nian, no partisipasaun ativu iha fórum internasionál sira hanesan AP-CPLP, iha ne’ebé nia lidera ona enkontru sira iha Portugál, Mozambique no Cabo Verde. Defensora komprometida ida ba diplomasia no dezenvolvimentu, nia envolve mós iha inisiativa sira direitus umanus nian no kooperasaun parlamentár, hodi reforsa ligasaun globál Timor-Leste nian.

“Embaixadóra Viegas nia lideransa sei hametin liután amizade ne’ebé dura entre Timor-Leste no Japaun. Ita nia nasaun sira iha ligasaun forte ida ne’ebé harii liuhosi Japaun nia apoiu metin ba ita nia dezenvolvimentu husi infraestrutura krítiku ba kapitál umanu. Enkuantu ita eleva ita nia Parseria Komprensivu, ita hein atu avansa prioridade komun sira, inklui kresimentu sustentável, investimentu husi setór privadu, no estabilidade rejionál," hatete PR Horta.

Nune'e, dezde estabelese relasaun diplomátika iha tinan 2002, Timor-Leste no Japaun harii ona parseria forte bazeia ba respeitu ba malu no valór komun sira nu’udar nasaun marítima ho istória reziliénsia.

Nia esplika, Japaun sai hanesan apoiante prinsipál ba Timor-Leste nia dezenvolvimentu, hodi fornese asisténsia iha infraestrutura, kuidadu saúde, edukasaun, no redusaun risku dezastre liuhosi JICA. Projetu boot sira inklui atualizasaun ba Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato, Estrada Nasionál No. 1, no Ponte Comoro, hamutuk ho inisiativa sira iha agrikultura, peska, enerjia renovável, no Kooperasaun Defeza.

Maibé, kolaborasaun resente inklui espansaun Ospitál Nasionál Guido Valadares, investimentu Tsuneishi Shipbuilding nian iha setór marítimu Timor-Leste, INPEX nia envolvimentu iha dezenvolvimentu enerjétiku, no Japaun mós apoia Timor-Leste nia adezaun ba ASEAN. Japaun nafatin nu’udar parseiru ne’ebé vitál iha Timor-Leste nia esforsu dezenvolvimentu sustentável no integrasaun rejionál.

"Prezidente Repúblika espresa konfiansa katak nomeasaun Embaixadora Maria Terezinha da Silva Viegas sei eleva no fortalese ligasaun amizade no kooperasaun entre Timor-Leste no Japaun," tenik nia.

Sei eleza vise prezidente PN foun

Entretantu, Embaixadora Maria Terezinha hateten, ba kargu ne'ebé nia asume iha Parlamentu Nasional, antes tomada de posse nia halo ona rejignasaun.

"Hkarak ka lakohi Prezidente Parlamentu Nasionál ka Vise ida mak asume fila-fali urjensia ha'u nian. Hakarak atu adianta, ba Vise PN foun, Parlamentu Nasionál tenke eleze foun fali,” dehan nia.

Terezinha hatutan, Parlamentu Nasionál agora iha resesu nia laran, nune’e sei agurda hela ba konvokatóriu sesaun plenária extra-ordinária ka mezmu ordinária.

Nia argumenta, maneira loron 15 Setembru ba oin, Parlamentu Nasionál sei entre funsionamentu normál, iha ne'e mak foin halo konvokatóriu ba eleisaun Vise Prezidente Parlamentu Nasionál.

Antes ne'e, iha loron 26 Juñu 2023, Deputadu sira iha lejislatua daneen liu husi reuniaun plenária hili Deputada Maria Teresinha Viegas eleita ba Primeira Vise no Alexandrino Afonso Nunes sai Segundu Vise Prezidente Parlamentu Nasionál (PN).

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV

Follow us on Facebook

Kalendariu Notisia

« August 2025 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31