Orsamentu ba Instituisaun Justisa Pasa iha Espesialidade, Fretilin Preokupa Featured

By Agustino Gama Dezembru 19, 2023 565
Debate OJE 2024, iha faze espesialidade, iha loron 18/12/23. Foto:Media PN. Debate OJE 2024, iha faze espesialidade, iha loron 18/12/23. Foto:Media PN.

DILI : Parlamentu Nasional (PN) liu-husi debate ba faze espesialidade konsege aprova proposta lei Orsamentu Jeral Estadu (OJE 2024) ba Instituisaun Justisa haat (4) mak hanesan,  Tribunal Rekursu, Prokuradoria Jeral Republika, Polisia Sientifika Investigasaun Kriminal no Provedoria Direitu Humanus Justisa.

"Proposta ne’e pasa ho votu afavor 43, kontra 0, abtensaun 22, ne’e duni Orsamentu Jeral Estadu ba setor justisa nian pasa," deklara Prezidente Parlementu Nasional, Maria Fernanda Lay iha sala plenaria, Parlamentu Nasional, (18/12).

Enkuantu proposta insial husi orsamentu Jerál Estadu (OJE) ba Tribunál Rekursu hamutuk milliaun $5.579.943 kompostu husi salariu no vensimentu ho montante  $3.924.650, Bens Servisu $ 948.027 tránsferensia publiku $7.000, kapitál menór $ 400.000 no kapital dezemvolvimentu $300.266.

Enkuantu iha tinan oin Tribunal mos iha  programa ne’ebé sita iha kódigu 171 hanaran aproximasaun servisu Tribunal ba populasaun ne’ebe preve orsamentu ho total $4.498.001, kompostu hosi salariu vensimentu $3.924.650, bens servisu $273.085 transferensia puliku laiha  kapital menór laiha kapital dezemvolvimentu  $300.266.

Programa ho kódigu 392 asesu justisa preve orsamentu $55.000 no programa  ho kodigu 510 funsionamentu no dezemvolvimentu nasional Tribunal preve orsamentu ho total  $1.026.942 kompostu hosi bens servisu ho osan $619.942. laiha salariu vensimentu,  tránferensia públika 7000, kapital menor $4.00.000 laiha capital dezemvolvimentu.

Purtantu, Parlamentu Nasional mos deside aprova proposta Orsamentu Jeral Estadu (OJE) tinan 2024 ba Prokuradoria Jeral Republika ho votu a-favor 44 kontra zero abtensaun 22.

Enkuantu, Orsamentu aloka ba Prokuradoria Geral Republika ho montante hamutuk $3.692.631 kategoria ba salariu vensimentu hamutuk $ 2.879.881, bens servisu 757.678, transferensia publika zero, kapital menor zero, no kapital dezenvolvimentu $55.072.

Hosi orsamentu ne'e aloka ba programa sira hanesan, asesu ba justisa ho orsamentu montante $156.272 no ikus liu ba programa funsionamentu no dezennvolvimentu instituiisional montante$772.021.

Aliende, Parlamentu Nasional mos aprova orsamentu tinan fiskal 2024 ba Polisia Sientifika Investigasaun Kriminal (PSIK) no Prevedoria Direitus Humanus no Justisa (PDHJ).

Ho nune'e, orsamentu tinan fiskal 2024 ba Instituisaun PSIK nia pasa ho rezultadu votasaun a-favor 44 kontra zero abtensaun 21.

Hosi livru proposta Orsamentu Jeral Estadu tinan 2024 ba instituisaun PSIK ba tinan oin hamutuk  milliaun $2.211.304 kompostu hosi salariu vensimentu $1.363774 bens servisu ho montante $ 643.424 tránsferensia públika laiha,  kapital menór$ 204.106  no kapital dezemvolvimentu laiha.

Ho programa asesu ba Justisa ho Orsamentu total montante $1.996.685, aliende ba programa funsionamentu dezennvolvimentu Instituiisional montante hamutuk $214.619.

Enkuantu orsamentu fizkál 2024 ba Prevedór Direitus Humanus no Justisa (PDHJ), hamutuk milliaun $2.061.391 kompostu hosi salariu vensimentu  milliaun  $1. 317 bens servisu ho montante $ 728.928 tránsferensia públika  $15.000, kapital menór$ laiha no kapital dezemvolvimentu laiha.

Nune'e, Parlamentu Nasional deside aprova ho votu afavór 45 kontra zero no abstensaun 20,

Enkuantu, orsamentu ba PDHJ ba kategoria programa hanesan, Direitus Humanus no Boa-Governasaun total montante $1.289.370, ikus liu ba programa funsionamentu dezennvolvimentu instituiisional montante hamutuk $ 772.021.

Fretilin Kestiona Orsamentu Aloka ba Asesu Justisa.

Ho orsamentu ne’ebé aloka ba Tribunal, Deputada Fretilin, Nurina Ribeiru Alkatiri, hateten, orsamentu ne'ebe aloka ba tribunal nian ho programa asesu justisa ho deit milaun $55 atu hodi kobre ba saida, tanba orsamentu ne'e la sufiente, tanba tribunal sira iha difikuldade no nesidade reforsa formasaun no kapasitasaun rekursu humanus.

Nune'e, Deputadu Fretilin, David Dias Ximens “Mandati” argumenta, orsamentu aloka ba tribunal hodi kapasita formasaun ba Juiz sira hodi bele iha forsa hodi hasai desizaun ruma, tanba kada vez sira hasai desizaun sofre obstrusaun maibe sira la reagem.

Enkuantu, deputadu Fretilin, Maria Angelica Rangel, hateten, orsamentu aloka ba tribunal liu-liu programa asesu ba justisa ho deit millaun $55 nomos Prokuradoria Jeral Republika iha programa asesu ba justisa ho deit millaun $156.272.

"Ha'u kestiona se ita tau orsamentu ba justisa no fatin sira ba ema asesu justisa, ladun barak ninia implikasaun mak agora dadauk hanesan Prezidente Republika Jose Ramos Horta fo indulto ba ema seidauk kumpri pena, ida-ne'e impaktu bo'ot," tenik nia.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV