Governu Reativa Hikás Konfinamentu Obrigatóriu Iha Dili Featured

By Saturnina da Costa Abril 29, 2021 1827

DILI:Governu liuhusi Konsellu Ministru (KM) aprova ho alterasaun projetu Rezolusaun Governu nian ba impozisaun konfinamentu domisiliáriu jerál iha Munispiu Dili, hafoin Presidente Repúblika dekreta estadu emerjénsia ba dala-13, kuarta (28/4).

Númeru kazu Covid-19 kada loron aumenta. Tuir dadus jerál, kuarta (28/4) kazu konfirmadu hamutuk na’in 1104, ho maioria sintomatiku.

Tuir Ministru Prezidensia Konsellu Ministru, Fidelis Leite Magalhães hatete, ba ema hotu ne’ebé oras ne’e daudaun iha hela Munisípiu Dili, nafatin hela iha ida-idak nia uma ka iha sira nia alojamentu temporáriu, hahú husi oras 00:00 loron 30 fulan-abril tinan 2021 to’o oras 23:59 loron 13 fulan-maiu tinan 2021.

Exetu, ema sira bele sai husi sira-nia hela fatin ka husi sira nia alojamentu temporáriu iha Munisípiu Dili, bainhira ba ospitál atu konsulta ba médiku no atu hetan ai-moruk, atu akompaña membru família ka ema ne’ebé nia tau matan hodi hetan asisténsia iha ospitál, médiku ka atu hetan ai-moruk, atu fó asisténsia ba ema seluk ne’ebé presiza ho razaun saúde nian.

Nune’e mós protesaun sosiál ka asisténsia umanitária, atu aprezenta keixa ka denúnsia iha Ministériu Públiku, iha Provedoria Direitus Umanus no Justisa nian ka iha kualkér órgaun polísia kriminál, atu komparese iha dilijénsia judisiál ka polisiál sira ne’ebé simu notifikasaun, atu sosa ai-han, refeisaun, sasán ba primeira nesesidade ka kombustivel, atu selu servisu eletrisidade, telekomunikasaun ka asesu ba internet nian, atu hetan asesu ba servisu finanseiru, atu halo atividade profisionál, bainhira superiór ierárkiku la fó dispensa, iha kazu funsionáriu, ajente ka traballadór administrasaun públika nian, ka bainhira entidade empregadora rasik la fó dispensa, iha kazu traballadór iha setór privadu ekonomia nian, atu partisipa iha funerál sira, tuir regra ne’ebé prevee iha Rezolusaun Governu nian ne’e no atu rekere autorizasaun atu sai husi munisípiu Dili.

“Dezlokasaun hirak ne’e bele hala’o de’it durante tempu ne’ebé presiza tebes atu konkretiza objetivu dezlokasaun ne’e nian, no bainhira akontese tanba razaun serbisu, ema tenke lori dokumentu ne’ebé hatudu sira nia obrigasaun atu ba no hela iha serbisu fatin,”nia informa.

Nune’e mós bandu atu transporte públiku sira hala’o movimentu iha área sira hotu iha Munisípiu Dili, liuliu mikrolete, biskota, taksi sira no anguna sira.

Estabelesimentu komersiál, industriál, artezanál no prestasaun servisu setór privadu ekonomia nian sira hotu ne’ebé dezenvolve atividade iha Munisípiu Dili, tenke taka ba públiku, exetu estabelesimentu komersiál sira ne’ebé fa’an ai-han, bee no sasán esensiál seluk, liuliu supermerkadu, minimerkadu no kiós sira; estabelesimentu sira ne’ebé presta kuidadu médiku no fa’an ai-moruk; estabelesimentu sira ne’ebé presta servisu protesaun sosiál; farmásia sira; postu sira ba revenda kombustivel ka gás nian; estabelesimentu komersiál iha ne’ebé hala’o pagamentu ba fornesimentu enerjia elétrika, asesu ba internet ka telekomunikasoins; órgaun komunikasaun sosiál; estabelesimentu oteleiru no sira ne’ebé hanesan, tuir regra ne’ebé estabelese iha Rezolusaun Governu ne’e nian; restaurante, warung sira no sira ne’ebé hanesan, tuir regra ne’ebé estabelese iha Rezolusaun Governu ne’e nian; instituisaun finanseira, liuliu banku no entidade sira ne’ebé iha lisensa atu hala’o transferénsia internasionál osan nian; empreza konstrusaun sivíl ka atividade sira ne’ebé liga ho konstrusaun sivíl ka estabelesimentu komersiál sira ne’ebé fa’an materia konstrusaun sira; empreza sira ne’ebé presta servisu tékniku manutensaun, reparasaun ka funsionamentu ba sentrál sira produsaun enerjia elétrika nian ka rede elétrika nasionál; empreza transporte karga nian liuhusi rai, tasi no aéreu nian; estabelesimentu sira ne’ebé fa’an materiál funeráriu ka presta servisu funeráriu nian, tuir regra ne’ebé hatuur iha Rezolusaun Governu ne’e nian; empreza sira ne’ebé presta servisu kontrolu peste nian (Pest Control); empreza sira ne’ebé presta servisu limpeza ba saneamentu no ezgotu sira.

Traballadór no kliente estabelesimentu komersiál no empreza sira ne’e nian, molok atu tama ba estabelesimentu komersiál ka empreza nian sira, tenke fase liman no taka inus ho ibun ho máskara. Durante tempu ne’ebé sira sei hela iha estabelesimentu no empreza nia-laran, sira tenke kontinua uza máskara hodi taka inus ho ibun, mantein distansiamentu sosiál husi pelumenus metru ida ho ema seluk, ho ne’ebé sira la hela hamutuk, iha ekonomia komún no sira tenke fase liman beibeik. Durante tempu ne’ebé sei hein atu tama ba estabelesimentu sira ne’e nian, kliente sira tenke hein iha li’ur, no mantein distánsia pelumenus metru ida ho ema seluk, ho ne’ebé sira la hela hamutuk, iha ekonomia komún.

Estabelesimentu komersiál, industriál, artezanál ka prestasaun servisu nian sira setór privadu ekonomia nian ne’ebé taka ba públiku, bele mantein sira-nia atividade liuhusi servisu entrega ba hela-fatin.

Restaurante sira no empreza sira ne’ebé hanesan bele fornese de’it hahán iha rejime take away (lori ba uma), atu ba han iha uma ka iha lokál alojamentu temporáriu ka liuhusi opsaun atu entrega ba uma ka otél. Ema ne’ebé hela iha otél sira tenke han iha nia kuartu rasik.

Atividade ba implementasaun ba programa Cesta Básica autoriza nafatin ho karater exesaun.

Merkadu Munisipál Dili nian, Merkadu Manleuana no Merkadu Taibesi, kontinua funsiona hahú husi tuku 6 dadersan to’o tuku 18:00 no operadór no utente ida-idak, molok tama ba merkadu sira ne’e, tenke fase liman no kontinua uza máskara hodi taka inus no ibun, no mós mantein distánsia pelumenus metru ida ho ema seluk, ho ne’ebé sira la hela hamutuk. Bainhira forsa seguransa sira haree katak labele mantein distánsia sosiál pelumenus metru ida entre utente sira, sei impede utente foun sira atu tama ba resintu merkadu to’o númeru utente sira ne’e sufisiente atu kumpre distánsia ne’ebé temi ona.

Vendedór ambulante ba sasán ka servisu ba primeira nesesidade nian, liuliu produtu ai-han, espesialmente modo tahan, no mós komersiante sira ne’ebé hala’o atividade iha merkadu, tenke mantein máskara hodi taka inus no ibun, tenke fase liman beibeik, no mantein distánsia pelumenus metru ida ho vendedór sira seluk no ho kliente sira, no sira mós tenke garante katak ema la halibur malu hamutuk iha fatin ne’ebé sira hala’o sira-nia atividade.

 

Jornalista: Saturnina da Costa

Editor: Jose Sarito Amaral

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV