Print this page

Falta Infrastrutura Bazika: Governu Sei Viola Direitus Umanus Iha TL Featured

By Camilio de Sousa Janeiru 20, 2021 1570
Labarik sira kuru bee. Labarik sira kuru bee.

DILI: Diretur Assosiasaun Justice and Right (AJAR), Inosencio de Jesus Xavier konsidera, Governu seidauk implementa lolos artigu 16 kona-ba Principio e Equalidade no Universal, ho nia sentidu oinsa fó Moris dignu bazea ba diretus umanus universalmente.

Tanba tuir AJAR katak ko’alia kona-ba Diretus Umanus la sees husi bee moos, saúde, edukasaun no agrikultura maibé desde ukun an to agora Governu Timor-Leste sedauk maximiza fundamental ba moris hirak ne’e.

"Governu troka dala Hira ona maibe sedauk implementa Diretus Umanus lolos, Koalia konaba Diretus Umanus ita la sees husi bee, saúde, edukasaun no agrikultura maibé desde ukun an too agora Governu Timor-Leste seidauk maximiza fundamental ba moris hirak ne’e,"dehan Inocensio ba Online Independente, iha Palapasu ohin.

Nia esplika katak, Governu iha programa ne’ebé furak hanesan fila rai gratuita, asesu ba saúde, edukasaun, bee no sanitasaun maibé iha sorin seluk Governu kontinua kontra populasaun nia direitu universal.

Dala barak Governu rasik mak kontra rasik violasaun Direitus Umanus iha Timor-Leste. Hahalok ida ne’e AJAR indentifika liu husi advokasia ne’ebé hala’o durante Governu anterior.

Porsemplu, pratika violasaun Diretus Umanus ne’ebé akontese iha Same-Manufahi tinan 2017 kona-ba Governu fila rai gratuita maibé iha sorin seluk husu nafatin kombustivel ba traktor hodi kontinua fila rai.

Identifika mos katak populasaun balun ne’ebé moras ba konsulta sira nia moras iha Hospital Guido Valadares maibé mediku sira kontinua fó reseita  ba sira hodi ba sosa aimoruk iha apotik.

Alende ne’e, baihira ema mate mos familia matebian mak ense kombustivel hodi lori mate isin ba nia fatin.

Iha parte seluk, Governu mós fó gratuita ba eskola sira, husi Pre-primaria too nivel Sekundaria maibé maiorio eskola publiku iha Timor-Leste Lakon kualidade husi eskola privadu sira.

“Tanba ne’e baihira Ita ko’alia kona-ba direitus universal Governu tenke fó Kbit ba populasaun hotu-hotu ho dignu se dehan governo fó buat ruma gratuita tenke gratuita kompletamenta laos fó sorin de’it depois kontinua obriga populasaun hasai osan hodi selu, ida ne’e la relevante ona ho artigu 16 Prinsipiu e Equalidade no Universal, no indika katak Governu rasik mak kontinua viola Diretus Umanus durante ne’e,”nia dehan.

 Ho hahalok ida ne’e, AJAR rekomenda ona ba Komisaun Anti Korrupsaun no PJHD hodi kontinua halo assesmento ba implementasaun programa gatuita tanba AJAR identika iha ona tendensia kontra Direitus Umanus ba Prinsipiu Equalidade no Universal no indikasaun ba Korupsaun.

Rate this item
(0 votes)