Angela dehan, Horta nia asinatura ne’e fó iha loron ne’ebé bainhira nia mai vizita sede nasional Rezistensia Nasionál Defende Justisa no Konstituisaun RDTL iha formoza iha Kinta (23/07).
Angela hatete, Horta rasik konkorda ho asaun ne’ebé RNDJ-KRDTL hala’o daudauk, no fó ona ninia assinatura ne’ebé sei tau hamutuk ho karta petisaun.
“Nia rasik konkorda no assinatura ne’ebé ita tau iha resepsaun ne’e automatikamente sei hatama mós ba iha petisaun ne’e, Dotor Ramos Horta rasik mós asina tiha ona. Karta petisaun ne’e pengantar de’it, maibé assinatura ne’ebé ita rekolla ne’e nia (Horta) mós termasauk asina tiha ona, tanba ita tau ona iha resepsaun no kada ema tama mai asina kedas,” dehan Angela ba jornalista INDEPENDENTE iha Sede Nasional RNDJ-KRDTL, Bairo Formoza, Kuarta (29/07).
Angela hatete, prezensa Horta iha Sede Nasional RNDJ-KRDTL nu’udar sinal pozitivu ida hodi enkoraza RNDJ-KRDTL atu hatur presedente ida ne’ebé di’ak ba Timor-Leste nune’e jerasaun foun bele la’o tuir regras konstituisaun ninian.
“Nia rasik verbalmente aseita ona, no ha’u fiar nia sei la rezeita, bainhira hatama karta petisaun ba PR, karik nia (Horta) iha ne’e, kalru katak nia sei partisipa mós tanba iha konferensia imprensa dala hira ne’e nia sempre akompaña,” dehan Angela.
Molok ne’e, hafoin vizita sede nasional RNDJ-KRDTL, Horta hatete, inisiativa husi RNDJ-KRDTL lejitima ho seriedade, tanba buat hotu ne’ebé hala’o ho pasifiku no laiha violensia, tuir lei, ne’e totalmente lejitimu.
“Ita-nia rai bele ba oin, demokrasia bele klean no governu bele serbisu di’ak liu tan kuandu iha sosiedade sivil ka opozisaun ne’ebé matenek no estuda. Opozisaun labele hakilar de’it, labele baku fila de’it kadeira maibé tenke estuda, halo proposta alternative,” dehan nia.
Laureadu Nobel da Pas ne’e dehan, durante ne’e nia rona de’it intervensaun RNDJ-KRDTL liu husi media, no enkontru ida ne’e nu’udar enkontru dahuluk entre nia ho membru RNDJ-KRDTL.
“Primeiravez, foin mak ha’u tuur rona no ha’u mak koalia barak liu fali, neduni ha’u sei estuda petisaun ne’ebé sira prepara atu bele ajuda mós ha’u atu bele hatene liu tan prosesu ne’e, tanba ne’e mak ha’u mai,” Horta afirma.
Horta hatete, iha enkontru ne’e, nia aprezenta ninia hanoin kona-ba problema ne’ebé akontese ona durante ne’e no nnia sempre kestiona.
“Iha inisiativa ne’ebé grupu halo ne’e monu loos ba iha buat ne’ebé ha’u hanoin no sai ha’u-nia preokupasaun atu haree didi’ak konstitusionalidade ba aktu PR nian, no mós konstitusionalidade ba aktus iha PN no aktu sira husi governu nian. Tanba ema barak preokupa, korpu diplomatiku sira mós preokupa no hakfodak ho buat barbarak sira ne’ebé sira haree.
Eis PR ne’e hatete, problema ne’ebé mosu iha TL ne’e hahú bainhira PR la fó posse ba elementu CNRT nian iha governu konstitusional daualu.
Tan ne’e, nia dehan, hafoin rona esplikasaun no simu petisaun husi RNDJK-RDTL, nia sei estuda didi’ak molok deside aseita ka la aseita.
“Ha’u sei estuda didi’ak palavra por palavra, lina por lina, depois ha’u sei analija paragrafu ida ne’e koalia hanesan ne’e maibe paragrafu 5 koalia oin-seluk, ka paragrafu 2 tenke konfirma paragrafu 1, buat sira ne’e ha’u tenke haree didi’ak”.
“Ha’u seidauk asina (petisaun). Laiha dokumentu ida iha mundu ne’ebé mak ha’u asina taka matan. Ema lori mai, ha’u lee no estuda lina por lina, tanba dala-ruma ita assina de’it, fiar, depois ema seluk halo, depois problema tiha,” nia hatete.