Print this page

PR Horta: Viajen TL ba independensia hakerek husi jornalista brani sira Featured

By Ekipa INDEPENDENTE Maiu 02, 2025 111
Prezidente Repúblika, José Ramos Horta. Foto:Dok// Prezidente Repúblika, José Ramos Horta. Foto:Dok//

DILI: Loron mundiál liberdade imprensa ne'ebé komemora iha loron 3 Maiu, Prezidente Repúblika, José Ramos Horta, konsidera nasaun Timor-Leste nia viajen ba independénsia hakerek husi jornalista brani sira, ne'ebé arriska sira-nia moris atu partilla Timor nia luta ba mundu.

Nia dehan, belun sira husi imprensa, jornalista, profisionál média, no sidadaun Timor-Leste komemora loron mundial liberdade imprensa 2025, hato’o saudasaun kmanek ba jornalista sira hotu, profisionál média sira, no defensór ba liberdade espresaun sira iha Timor-Leste no iha mundu tomak, ne'ebé tane aas pilar esensiál sira demokrasia nian liuhusi sira nia kompromisu ba lia-loos, transparénsia, no integridade informasaun nian.

"Ita nia nasaun nia viajen ba independénsia hakerek husi jornalista barani sira ne'ebé arriska sira nia moris atu partilla ita nia luta ba mundu. Sira nia korajen fó hanoin mai ita katak liberdade imprensa la'ós de'it prinsípiu ida maibé direitu ida ne'ebé manán ho susar no ezije protesaun no kuidadu kontínua," hateten iha komunikadu ne'ebé Online ne’e asesu, Sábadu (3/5).

Iha Timor-Leste, halo ona progresu notavel iha dezenvolvimentu panorama média independente ida. Jornalista sira servisu la hatene kolen, dala-barak iha sirkuństánsia dezafiante, hodi informa sidadaun sira no responsabiliza podérozu.

Tanba, sira-nia dedikasaun merese la'ós de'it rekoñesimentu maibé protesaun ne'ebé metin.

Maibé iha mundu tomak, hareee tendénsia ne'ebé preokupante. Jornalista sira hasoru ameasa boot liu husi violénsia fízika no intimidasaun to'o vijilánsia dijitál no kampaña dezinformasaun.

Tanba ne'e, ezistensia intelijénsia artifisiál aprezenta oportunidade no dezafiu ba integridade média. Atake ida-idak ba liberdade imprensa mak atake ba ita-nia direitu koletivu ba lia loos.

"Ha’u husu ba setór hotu sosiedade nian atu rekoñese katak imprensa livre serve ita hotu. Bainhira jornalista sira bele servisu la ho ta'uk, sosiedade sira buras ho koñesimentu no komprensaun," hatete nia.

Maibé, bainhira refleta kona-ba loron importante ida-ne'e, hanoin katak liberdade imprensa la'ós ideál abstratu maibé prátika moris ida ne'ebé ezije vijilánsia no apoiu konstante. Kaneta de facto, sei forte liu surik, so bainhira asegura katak nia portadór sira bele hakerek sein tauk ka favoritizmu.

"Iha Loron Mundial Liberdade Imprensa ida-ne'e, ha’u hato’o ha’u-nia gratidaun ba jornalista no profisionál mídia sira hotu ne'ebé sira-nia servisu fortalese ita-nia diálogu nasionál no mantein ita-nia sidadaun sira informadu. Hein katak Iimi-nia kompromisu ba lia-loos kontinua ilumina ita-nia dalan ba oin," tenik nia.

Papel Media Importante

Entretantu, Padre Acacio David da Costa, SDB hateten, liberdade imprensa tun hanesan dezafiu boot ida ba servisu media nian, no ida ne’e servisu iha media ne’e la’os fasil no simples.

"Liberdade imprensa monu la’ós ema la apresia, maibe ida ne’e sai momentu ida ba jornalista, saida mak halo hodi ultrapasa, labele hareee de’it sosiedade, maibe hareee mós ba ida-idak nia-aan,” tenik nia, iha Igreja Balidi-Dili, Sabadu (3/5).

Tanba, jornalista hotu tenke haree ba aspektu ne’e iha profisaun rasik sai mos momentu reflesaun ida ba knaar.

“Ko’alia kona-ba liberdade Imprense la’ós ema halo impedimentu ba imi, maibe oinsá iha liberdade ita jornalista fo informasaun ne’ebe loloos no karateriza ita-nia misaun rasik nu’udar jornalista ba sosiedade,” tenik nia.

Rate this item
(0 votes)
Last modified on Segunda, 05 Maiu 2025 20:07