Print this page

Komemorasaun proklamasaun independensia 50 Alkatiri sujere governu halo reflesaun kore povu husi kiak Featured

By Cristina Ximenes Novembru 20, 2025 184
Sekretáriu Jerál Partidu FRETILIN, Marí Alkatiri. Foto:Dok Sekretáriu Jerál Partidu FRETILIN, Marí Alkatiri. Foto:Dok

DILI: Sekretáriu Jerál Partidu FRETILIN, Marí Alkatiri sujere ba Governu dasia konstitusionál ne'ebé lidera husi Primeiru Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão, atu komemora loron proklamasaun unilaterál independensia ba tinan 50, halo reflesaun másimu hodi kore povu husi kiak no mukit.

Nia dehan, tinan 50 fahe ba rua, purtantu tinan 24 bele dehan Timor manan ho difikuldade tomak, ema mai ho aviaun laiha aviaun, ema mai ho tangki laiha tangki, ema mai ho kainaun, laiha kainaun, mais manan, tanba iha unidade nasionál, tanba iha kauza komún ne'e tinan 24.

"Ita lori liberdade, lori demokrásia, mais ita haluha tiha kauza komún ne'e atu kore povu husi mukit, husi kiak ne'e mak ita haluha tiha," dehan Alkatiri iha Kámara Exelensiastca Arquediocese Metropolotania, Lecidere, horisehik.

Nia hatete, entaun buka inventa inimigu foun, inimigu mak se loos, asvezes ema ida de'it ita la gosta, maibé kontra ema hotu-hotu.

"Ami ne'e iha tinan lima tan, bele moris tan tinan rua nolu, tolu nolu mais ativu iha tinan lima tan atu entrega signifika kria kondisaun nune'e lideransa foun atu moris. Se tinan lima ne'e mak ami na'in lima ka na'in neen ne'e la konsege iha intendimentu, aban bainrua ha'u hanoin katak diabu de'it sei la simu ami iha ne'eba," nia afirma.

Alkatiri la kompriende tanba saida tinan 50 espesiál, se espesiál tanba tinan 50 invez halo festa.

"Bainhira sai ASEAN ne'e ha'u konkorda ita tama ASEAN, halo festa boboot, hein to'o tinan lima nolu mak ita halo festa boboot, ne'e espesiál, mas la'ós festa," nia argumenta.

Nia argumenta, espesiál bainhira bele dehan ho tinan lima nolu ne'e la'o to'o iha ne'ebé ona iha prosesu dezenvolvimentu, espesiál ita bele dehan tinan lima nolu nasaun ne'e iha ona ka seidauk, konsolidadu ona ka seidauk, estadu ne'e konsolidadu ona ka seidauk, bele ko'alia ida ne'e.

"Ne'e tenke halo balansu, ne'e mak ha'u dehan ami na'in lima ka na'in neen ne'e asvezes infernu lakohi ami karik. Serteja katak ha'u hetan konvite mai husi governu, se ha'u la hetan mak sala, mais ha'u nia fotografia de'it sira tauk, ba iha ne'eba halo nusa, karik iha konvite, ha'u ba tur ho povu," nia konklui.

Alende, Alkatiri esplika, atu ajuda na-tranzisaun, jornada foun ne'e hahú agora, halo primeiru uluk jornada foun hahú agora, hahú primeiru jornada tinan 50 ona.

Tanba saida mak agora hahú jornada foun, Timor-Leste tama ba ASEAN ona saida mak lori ba ASEAN ne'e mak jornada foun tenke hahú agora.

Nia reforsa, se hakarak duni tama ba ASEAN, hatudu diferensia, diferensia mak saida, diferensia rai ida kiak liu iha ASEAN.

Antes ne'e, iha loron 08 Outobru 2025, Konsellu reuniaun Ministru, kuarta ne'e, liuhusi konsellu minstru aprova lema "Que a celebração destes 50 anos, do passado, nos assegure confiança no presente e esperança no futuro", hodi komemora loron proklamasaun independénsia RDTL ba da-50 (28 Novembru 1975-28 Novembru 2025) neʼebé unilateralmente proklama iha 28 Novermbru 1975.

Rate this item
(0 votes)